Aan de universiteit van Ljubljana testen ze een technologie die metalen buizen gebruikt in plaats van giftige koelmiddelen.
De koelkast werd in 1879 uitgevonden door de Duitser Karl von Linde. Deze eerste koelkast voor huishoudelijk gebruik gebruikte een ammoniakcircuit en een stoompomp om te werken. De uitvinding van de koelkast betekende een revolutie voor het bewaren van voedsel, waardoor voedsel langer vers kon worden gehouden.
De eerste koelkasten gebruikten namelijk gassen zoals ammoniak en zwavelzuur, die gevaarlijk waren voor de gezondheid. Uiteindelijk werden deze gassen in 1930 vervangen door Freon, dat weliswaar minder giftig was, maar schadelijk bleek te zijn voor de ozonlaag. Tegenwoordig gebruiken moderne koelkasten gassen zoals R-134a, die veiliger zijn en het milieu minder belasten.
Zo zullen koelkasten veranderen
Jaka Tušek, assistent-professor aan de faculteit Werktuigbouwkunde van de Universiteit van Ljubljana, en zijn team testen een technologie die metalen buizen gebruikt in plaats van giftige koelmiddelen. “Als slechts één kilogram van een bepaald koelmiddel in de atmosfeer terechtkomt, is de impact op het milieu gelijk aan een reis van ongeveer 30.000 kilometer. Maar er zit een addertje onder het gras. Het gebruik van deze materialen roept ook vragen op, omdat ze giftig en brandbaar zijn en minder efficiënt in warme klimaten.
Volgens de strategie voor verwarming en koeling van de Europese Unie in het kader van het Groene Pact bevinden technologieën voor koeling met behulp van vaste stoffen zich nog in een vroeg ontwikkelingsstadium, maar bieden ze mogelijkheden voor veiliger, stiller en efficiënter koelen zonder het milieu te schaden.
Onderzoekers werken momenteel aan het commercieel beschikbaar maken van de technologie als onderdeel van het E-CO-HEAT project, dat loopt tot begin 2026, vooral in een wereld waar de temperaturen steeds verder stijgen.
De wetenschappers zeiden dat hun prototype momenteel een piekrendement van 15 procent bereikt, terwijl dampcompressietechnologie normaal gesproken een rendement van 20 tot 30 procent heeft. De ontwikkeling van de technologie begon echter minder dan tien jaar geleden, dus de onderzoekers zeggen dat het nog veel potentieel heeft. Tušek en zijn team werken al samen met een Iers technologiebedrijf en Duitse en Italiaanse universiteiten onder de naam SMACool.
