De relatie tussen kijkafstand en schermgrootte zijn gekoppeld aan echte fysieke problemen, zelfs vandaag de dag nog.
Als er één “moederzin” is die al tientallen jaren terugkeert, vooral toen CRT-tv’s de dienst uitmaakten, dan is het wel dat we te dicht op de tv zaten, dat we het scherm leken te willen “opeten” en dat we ons gezichtsvermogen zouden beschadigen.
En in feite is dit iets wat vandaag de dag nog steeds gebeurt, hoewel in mindere mate dankzij het feit dat tv-formaten en resoluties enorm zijn gegroeid en het in het algemeen niet nodig is om zo dichtbij te zitten om de details van het beeld te kunnen waarderen.
De moeders van vroeger die ons liefdevol waarschuwden om ons van het scherm weg te houden, hadden echter geen waanideeën en hun zorgen hadden bepaalde achtergronden die ze misschien nooit echt hebben gekend, maar die wel heel reëel waren. Waar komt deze mythe vandaan?
Geen urban legend: de oorsprong van de mythe
De legende dat te dicht bij de tv zitten slecht is voor je gezondheid gaat bijna terug tot de oorsprong van tv’s in huis, ver terug in de jaren 1960, toen General Electric (GE) een aantal kleurmodellen van de late generatie verkocht die buitensporige hoeveelheden straling uitstraalden, tot 100.000 keer meer dan wat de federale gezondheidsautoriteiten in die tijd als veilig beschouwden.
GE repareerde de defecte tv’s, het waren er ongeveer 90.000 zoals we kunnen lezen in dit verslag uit die tijd dat gepubliceerd werd in de Desert Sun, en het was het National Center for Radiological Health in Rockville, Md. dat klanten aanspoorde om te controleren of ze een van deze tv’s hadden en contact op te nemen met een onderhoudsmonteur om het te laten repareren.
Volgens tests die ze destijds uitvoerden, konden gebruikers die in totaal 40 uur lang recht onder de tv zaten, genoeg straling op elk lichaamsdeel ontvangen om een rode huid en pijn te veroorzaken. Bovendien ontdekten ze dat de straling op de vloer gericht was en niet op de kijker, dus degenen die de tv direct op de vloer hadden staan, leken er geen last van te hebben.
Zoals we kunnen zien, was de oorsprong van de mythe te wijten aan een zeer specifiek geval van meer dan 50 jaar geleden en hoewel radioactieve straling geen probleem is bij tv’s die na 1968 zijn gefabriceerd, inclusief de huidige CRT-, plasma-, LCD- en OLED-schermen, is te dicht bij de tv zitten nog steeds geen goed idee en kan het onze gezondheid zelfs aantasten.
Volgens Dr. Lee Duffner van de American Academy of Ophthalmology “veroorzaakt te dichtbij kijken naar tv-schermen geen fysieke schade aan de ogen”. Hij voegt er echter aan toe dat te veel tv-kijken wel degelijk vermoeide ogen kan veroorzaken, vooral bij mensen die te dichtbij zitten of vanuit een vreemde hoek kijken. Is dit waar?
Te dicht op de tv zitten: voor- en nadelen
We hebben eerder de voor- en nadelen van te dicht op de tv zitten besproken en geconcludeerd dat het inderdaad schadelijk kan zijn voor onze gezondheid als we dit vele uren per dag doen, maar niet vanwege de straling, maar meer vanwege de gevarieerde spiervermoeidheid die het kan veroorzaken.
Het basisprobleem van een te grote tv is dat we vanaf een kijkhoek van 60 graden kleurwaarneming beginnen te verliezen en bij 124 graden kunnen we niet meer goed zien met beide ogen. Daarom zijn er verenigingen zoals de Society of Motion Picture & Television Engineers (SMPTE) die voorstellen om een optimale kijkhoek van 30 graden te overwegen.
Dit beperkt de maximale grootte van het televisietoestel dat in huis kan worden geïnstalleerd en, waar van toepassing, de minimale kijkafstand, in een poging om het zogenaamde “tenniswedstrijd”-effect of -probleem te verminderen, dat er in feite uit bestaat dat je voortdurend je hoofd moet bewegen om alle delen van het beeld te kunnen zien.
Met andere woorden, als we te dichtbij zitten of als het scherm te groot is in verhouding tot onze kijkpositie, kan het niet in staat zijn om het hele scherm in één oogopslag te zien uiteindelijk leiden tot ongemak in de nek- en rugspieren en tot overmatige accommodatie in de ogen, wat volgens sommige medische specialisten kan leiden tot symptomen zoals prikken of wazig zien die logischerwijs verergeren naarmate we de schermen langer gebruiken.
Wat is dan de optimale afstand? De algemene vuistregel is dat de minimale kijkafstand voor algemene inhoud en gebruik drie keer de hoogte van de tv is of 1,6 keer de diagonaal van een 16:9-scherm.
Voor afstanden van minder dan 2 meter wordt dus een formaat tot 50 inch aanbevolen, 55 inch is gereserveerd voor afstanden van 2,1 meter, 65 inch wordt aanbevolen voor ongeveer 2,5 meter en als we 75 inch of meer willen plaatsen, moeten we minstens 2,9 meter hebben tussen het scherm en onze gebruikelijke positie in de kamer.
Als we echter geen allrounder gebruiken (d.w.z. we kijken geen gevarieerde programma’s, videogames, nieuws, series, enz.) en het hoofddoel van je tv is om af en toe films te kijken, kunnen we rekening houden met de aanbevelingen van het THX-bedrijf, het bedrijf dat de audio- en videostandaard voor sommige bioscopen bepaalt (bekend als THX-certificering), en iets dichter bij het scherm gaan zitten.
THX stelt dat de perfecte kijkhoek voor high-definition content voor totale onderdompeling 40 graden is, dus om de ideale kijkafstand voor je tv te berekenen, vermenigvuldig je de diagonaal met 1,2.
