De onvermoeibare wetenschapper die met zijn relativiteitstheorie een revolutie teweegbracht in de natuurkunde was volgens zijn vrienden een zeiler met “beperkte capaciteiten”.
Albert Einstein, winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde in 1921, heeft een groot aantal beroemde citaten op zijn naam staan, variërend van politieke kwesties tot citaten die te maken hebben met de menselijke natuur zelf. In dit artikel laten we je achter met de 10 die we het meest relevant of impactvol vonden.
Een van de zinnen die weinig mensen zullen associëren met het natuurkundig genie gaat over een van zijn hobby’s, navigatie, en het gaat als volgt: “Mijn navigatiesysteem is om zeil te zetten, om snel zeil te zetten, zonder na te denken over energie of snelheid, om terug te trekken, om de boot te laten drijven.”
De min of meer navigerende Einstein
Het lijkt bijna een grap dat een theoretisch natuurkundige wiens studies fundamenteel zijn geweest voor het begrijpen van de wereld zoals we die nu kennen, zo’n eigenaardige kijk op zeilen heeft. In deze sport passen zeilers de wetten van de natuurkunde toe om over het water te navigeren. Door de hoeken van de zeilen, de kracht en de richting van de wind te berekenen, kunnen de boten echte vaardigheidsprestaties leveren om de natuurkrachten te bedwingen en naar believen te gebruiken.
Het natuurkundig genie liet zich echter gewoon meevoeren in zijn boot, Tinef genaamd. Het is waar dat hij geen notie had van navigatie, maar volgens andere zeelieden in de haven van Cutchogue, ten oosten van New York, was hij een veel betere natuurkundige dan zeeman. In totaal beweerden volgens Robert Rothmann, een plaatselijke koopman, in een artikel in The New York Times meer dan 30 mensen dat ze Einstein ooit uit het water hadden gered omdat hij aan de grond was gelopen of was gekapseisd en niet meer aan wal kon komen.
Een hobby voor de VS
Voor zijn 50e verjaardag in 1929, toen hij nog in Caputh, Duitsland woonde, kreeg hij van vrienden uit de hogere kringen een boot, de Tümmler “Purpose”, waar de natuurkundige erg blij mee was. Zoals zijn vrouw Elsa aan Einsteins zus Maja schreef: “Onze zeilboot is prachtig; Albert heeft zijn eigen aanlegsteiger in de tuin, hij geniet intens van het zeilgeluk. De zeilboot is een cadeau van enkele zeer rijke vrienden (15.000 mark!). Ik maak deze pretentieuze opmerking om je een idee te geven van de prachtige boot waar je broer op vaart”.
Helaas zou hij slechts 3 jaar later het land in ballingschap moeten verlaten vanwege de opkomst van het nazisme, omdat hij door de nazipartij op de lijst van “personen die een gevaar vormen voor het land” werd gezet. Dit betekende dat hij zijn schip moest achterlaten, hoewel hij er alles aan deed om te voorkomen dat het eerst in handen zou vallen van de Pruisische politie en daarna van de Gestapo. Daarom nam hij contact op met een kennis van hem, Hermann Schumann, om te vragen of hij zijn zeilboot naar Nederland kon krijgen voordat deze in beslag zou worden genomen. Helaas kon Schumann niet aan Einsteins wens voldoen, omdat de reis zijn leven in gevaar zou brengen.
Tümmlers lot
Op de dag dat de boot in beslag werd genomen, verscheen het volgende bericht in de Vossiche Zeitung:
“Motorboot van Einstein in beslag genomen. De motorboot van professor Einstein, die aangemeerd lag in een scheepswerf in Caputh bij Potsdam, is in beslag genomen en in beslag genomen voor het Reich. Er wordt gezegd dat Einstein van plan was om de zeilboot naar het buitenland te smokkelen. De zeilboot is getaxeerd op RM 25.000 (Reichsmark)”.
Met dit nieuws begon, naast een poging om Einsteins imago te beschadigen, een aftelling. In dit soort gevallen, wanneer de politie een bepaald voertuig in beslag neemt, wordt het, als het een tijdje niet gebruikt wordt, uiteindelijk openbaar geveild. In dit geval stond de Tümmler meer dan een jaar stil tot hij in mei 1934 werd verkocht voor 1300 mark en na de verkoop bleef hij de Duitse wateren bevaren.
Aan het einde van de oorlog, in 1945, stuurde Einstein een brief naar Caputh in een poging de verblijfplaats van het schip te achterhalen. Hoewel de autoriteiten en leden van de gemeenschap zeer actief probeerden Tümmler te vinden, lukte het slechts tot het einde van de jaren 1930. En zo is het tot op de dag van vandaag gebleven. De Tinef was dan ook zijn laatste schip, een naam die soms vanuit het Jiddisch wordt vertaald als “een vervanging die niet zo goed is als het origineel”.
Deze zeevarende kant van Einstein is natuurlijk minder bekend dan zijn bijdragen aan de natuurkunde, maar ze helpen om het genie dichter bij de persoon te brengen. Einstein had tenslotte ook zijn hobby’s, hij hield van zeilen en, ook al was hij er niet bijzonder goed in, het hielp hem om vrienden te maken. Bovendien merkten vrienden van hem op dat als hij hen uitnodigde op de boot, de tocht meestal gepaard ging met een lezing over wat er nieuw was op het gebied van de natuurkunde. Einstein was er duidelijk over dat je niet altijd gefocust moet zijn op je werk, maar dat hobby’s van vitaal belang zijn om je geest leeg te maken en je te helpen nadenken.
